تحلیل آیت الله هاشمی از بیانیۀ امام خمینی (ره) در محرم 57تاریخ 1/9/1357 محرم میرسد و انقلاب یک گام به جلو میرود. در ماه محرم، روحانیت به طور طبیعی در سراسر کشور در مجالس، سخنرانی داشت و همینها به کانونهای مبارزه و تظاهرات تبدیل شده بود. امام هم آن بیانیه معروف "خون برشمشیر پیروز است" را در آستانه این ماه ]در تاریخ اول آذر 1357[، صادر کردند و فرمودند: "اکنون که ماه محرم، چون شمشیر الهی در دست سربازان اسلام و روحانیون معظم و خطبای محترم و شیعیان عالیمقام سیدالشهدا ـ علیهالصلوه و السلام است، باید حداعلای استفاده از آن را بنمایند و با اتکا به قدرت الهی، ریشههای باقیمانده این درخت ستمکاری و خیانت را قطع نمایند، که ماه محرم، ماه شکست قدرتهای یزیدی و حیلههای شیطانی است. مجالس بزرگداشت سیدمظلومان و سرور آزادگان که مجالس غلبه سپاه عقل بر جهل و عدل برظلم و امانت برخیانت و حکومت اسلامی برحکومت طاغوت است، هر چه با شکوهتر و فشردهتر بر پا شود و بیرقهای خونین عاشورا به علامت حلول روز انتقام مظلوم از ظالم، هر چه بیشتر افراشته شود" البته معلوم بود که رژیم نیز، حساسیت این ماه و خطرات ناشی از آن را درک کرده است، زیرا بلافاصله برگزاری مجالس و محافل مذهبی و حرکت دستجات عزاداری در سطح شهر را ممنوع و محدود کرد و هر اقدامی در این زمینه را منوط به کسب اجازه از کلانتریهای محل نمود. اما مردم علیرغم این اقدامات رژیم، به برپایی مجالس مذهبی وسعت بیشتری بخشیدند و با شرکت گستردهتر در مساجدی که پایگاه نهضت بودند، از جمله مسجد قبا و انجام تظاهرات شبانه، جدیتشان را برای مبارزه با رژیم نشان دادند؛ حتی از همان روز اول محرم، حرکت دستجات مذهبی که معمولاً در روزهای تاسوعا و عاشورا انجام میشود، با گستردگی خاصی آغاز شد. رژیم هم به خشونت خود ادامه داد و در بعضی از شهرها از جمله در تهران، اصفهان، مشهد و ...، برشدت آن افزود، به طوری که در درگیریهای خونینی که در این شهرها به وقوع پیوست صدها نفر کشته یا زخمی شدند. امام به همین مناسبت پیامی صادر کردند و فرمودند: "اخبار این شب و روز، معرف ابعاد جنایتهای شاه و دولت یاغی است و نیز نشان دهنده شجاعت و شهامت بیمانند ملت غیور است... این ملت، شیعه بزرگترین مرد تاریخ است که باتنی چند نهضت عظیم عاشورا را برپا نمود و سلسله اُموی را برای ابد در گورستان تاریخ دفن نمود و به خواست خدایتعالی، ملت عزیز و پیرو به حق امام علیهالسلام با خون خود سلسله ابلیسی پهلوی را در قبرستان تاریخ دفن مینماید و پرچم اسلام را در پهنه کشور و بلکه کشورها به اهتزاز در میآورد. کشتار دستهجمعی، بزرگ دارندگان شهدای راه حق، ننگی است بر پیشانی شاه خائن و هواداران داخلی و خارجی او و افتخاری است برای ملت بزرگ ایران که با مشت گره کرده خویش در مقابل اسلحههای مدرن ایستاده و پایههای تخت ظلم و ستم را متزلزل نموده است" . در همین پیام، امام از سربازان سراسر کشور خواستند که از سرباز خانهها فرار کنند و درجهداران ارتش را به پیوستن به ملت فراخواندند و از اعتصابهای همگانی که تمامی موسسات دولتی و غیردولتی را در برگرفته است، اعلام حمایت و پشتیبانی کردند و از آنها خواستند که به این "اعتصابهای بزرگ، هر چه بیشتر ادامه دهند". در این میان آغاز حرکت ابتکاری مردم، در سردادن بانگ تکبیر در شبها، کفه ترازوی معادلات سیاسی را علیرغم آن همه اقدامات خشونتآمیز رژیم، به نفع نیروهای انقلابی تغییر داد.منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری