آزاده بود و بیزار از تملق

ایشان در پرونده مرحوم امانی و بخارایی بازداشت شد. زمانی که برای ملاقات با زندانیان به زندان قصر رفته بودم، سراغ آیت‌ا...‌هاشمی را گرفتم که آنها گفتند ایشان را آن‌قدر شکنجه دادند که بی‌هوش شده و به بیمارستان منتقل شده است. پس از آنکه از زندان آزاد شد، در منزل آیت‌ا... فلسفی بودیم که ‌هاشمی بود. آقای فلسفی به او گفت که شنیده‌ام شما را خیلی شکنجه داده‌اند، آقای‌ هاشمی گفت که چیزی نبود و من آدم مقاومی هستم و بنیه‌ام قوی است. اما آمده‌ام بگویم که به داد سایر زندانیان برسید.
آیت‌ا...‌هاشمی به همراه آیات بهشتی، مطهری، باهنر، مهدوی کنی و غیوری، جزو موسسین جامعه روحانیت مبارز هستند و ما هم جزو جوانان آن تشکل بودیم. در تشکیل این تشکل مرحوم باهنر و بهشتی و مطهری خیلی فعال بودند. و آقای‌ هاشمی نیز در تنظیم اساسنامه کمک‌دهنده به آیت‌ا... بهشتی بودند.
حضرت امام هرکاری که داشت با ایشان مطرح کرد. حزب جمهوری را ابتدا امام با ایشان مطرح کرد و نخستین پول را هم امام به آقای ‌هاشمی دادند و گفتند لازم است حزب راه‌ اندازی کنید و پول درست و حسابی هم کمک کردند.
مرحوم آیت‌ا...‌هاشمی در کشور و جامعه ما جزو معدود افرادی بود که ظرفش بسیار بزرگ بود و پرظرفیت بود. واقعا گاهی من خلقم از ظرفیت بالای ایشان تنگ می‌شد. من آدم کم ظرفیتی نیستم اما واقعا تعجب می‌کردم از سعه صدر ایشان. مردم خدمتگزار و خادم خود را می‌شناسند. شاید نقدی هم داشته باشند اما نکات مثبت او را هم در نظر می‌گیرند.
آقای‌ هاشمی از ریا، دو چهره بودن و از تملق و... بدش می‌آمد و از کسانی که این خصلت را داشتند، متنفر بود. ما سالیان سال و اخیرا که در مجمع بودیم خیلی به هم نزدیک بودیم. در همین مجمع تشخیص مصلحت نظام ایشان می‌گفت که چون آقای واعظ طبسی از مشهد به تهران می‌آید و جلسات هم تا سر ظهر طول می‌کشد، چند نفری با هم نهار دور هم جمع شویم. از این رو برخی از اعضای مجمع به شوخی به ما می‌گفتند انجمن اسلامی مجمع. ما در آنجا بحث‌ های خودمانی را داشتیم و حتی پس از فوت مرحوم طبسی این جلسات تا این اواخر ادامه داشت. این را از عمق جانم می‌گویم که آقای ‌هاشمی از ریاکاری، نفاق و دو رویی متنفر بود. 
آیت ‌ا...‌ هاشمی ‌رفسنجانی فردی آزاده بود که همواره از افراد متملق بیزاری می‌جست. ایشان در طول زندگی خود باکی از قضاوت دیگران درباره خود نداشت. در این خصوص رفتار مرحوم‌ هاشمی‌ رفسنجانی مطابق با آموزه‌های اسلامی و به ویژه توصیه پیامبر به ابوذر درباره بیان حقیقت تحت هر شرایط بود.
در جریان خاتمه جنگ و قبول قطعنامه مرحوم امام (ره) پیش از تصمیم‌گیری به صورت جداگانه از فرماندهان جنگ و رئیس دولت وضعیت را جویا می‌شود که در ‌‌نهایت معلوم می‌شود با شرایط موجود در آن زمان امکان ادامه جنگ وجود ندارد. در چنین شرایطی مرحوم‌ هاشمی‌رفسنجانی به عنوان نماینده امام اعلام می‌کند که حاضر است برای حفظ موقعیت امام و آینده انقلاب مسئولیت پذیرش آتش‌بس را بر عهده گرفته و سپس به عنوان خاطی و خائن مورد محاکه قرار گرفته و اعدام شود. چنین موضعگیری‌ای بیانگر شجاعت مرحوم ‌هاشمی ‌رفسنجانی و اعتقاد ایشان به امام، انقلاب و رهبری بود.  
آیت‌ا...‌هاشمی‌رفسنجانی در طول زندگی خود دارای خط قرمز بود. در جریان اتفاق‌های سال‌های اخیر برخی افراد در ملاقات با ایشان توقع داشتند تا ایشان درباره وضعیت ایجاد شده در برابر زنده بادها و مرده‌باد‌ها اعلام موضع‌گیری کند. وقتی در چنین شرایطی دشمن هوشیارانه اوضاع را رصد می‌کرد، قطعا در محترمانه‌‌ترین حالت بیان چنین موضع‌گیری ‌ای به ساده ‌لوحی تعبیر می‌شود، مرحوم ‌هاشمی‌ رفسنجانی هوشیارانه اعلام می‌کند که دو اصل انقلاب و شخص مقام معظم رهبری خطوط قرمز او تلقی می‌شوند و حاضر نیست در رابطه با موضعگیری انتقادی برسر این دو معامله کند. آقای ‌هاشمی تا بود می‌گفتند او این چنین و آن‌چنان است اما بعد از خبر درگذشتش اگر همه شبکه‌های صداوسیما از او تجلیل کنند فایده‌ای ندارد، چرا که ‌هاشمی رفته است.