سومین کنگره بزرگداشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، پنجشنبه صبح با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری، علی اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی، حجتالاسلام والمسلمین ناطق نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، سورنا ستاری معاون علمی رییس جمهوری، رضا اردکانیان وزیر نیرو، پیروز حناچی شهردار تهران، جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از جمله علی مطهری نایب رییس مجلس شورای اسلامی، حجتالاسلام سید حسن خمینی تولیت آستان مقدس امام خمینی(ره)، اعضای خانواده، شخصیت های دولتی، مذهبی، سیاسی، دیپلمات های خارجی و جمعی از علاقهمندان در محل اجلاس سران برگزار شد. نگاهی از سر تامل به شخصیت های حاضر در سومین سال مراسم دو نکته را فریاد می کرد:
1- هاشمی اندیشه های ملی داشت و متعلق به یک جناح و سلیقه سیاسی نبود.
2- داغ فراقش کهنه نمی شود و هرچه حاشیه ها بخواهند از یادش بکاهند، باز نام و یادش چون خورشید از لابلای ابرها می درخشد.
مراسم با نواختن سرود ملی کشور و سپس تلاوت آیات کلام الله مجید آغاز شد و سپس فیلمی از سخنرانی آیت الله هاشمی پخش شد که به بیان خاطرات سفرشان به عربستان پرداخته بود و زیبایی انتخاب این سخنرانی، اشاره آیت الله هاشمی به سردار سلیمانی بود که « وقتی قرار شد به عربستان بروم، سردار سلیمانی آمد و مسایل مربوط به عراق و منطقه را گفت» (نقل به مضمون)
در ادامه محمد هاشمی، برای خیر مقدم پشت تریبون رفت و گفت:
اینک در سومین سال از دی ماه پرخطر و خاطره و خروش به یاد «رکن رکین انقلاب» گردهم آمدهایم تا پیمانی تازه کنیم و عهدی دوباره بربندیم.
وی افزود: باشد که اهداف و آمال این رادمرد تاریخ را تحقق ببخشیم و تلاش کنیم برای حفظ نظام و ارزشهای آن که با خون شهیدان تثبیت و دوری از افراط و تفریط دغدغه همیشگیاش بود.
برادر هاشمی رفسنجانی بیان کرد: وی وحدت آفرینی را بر تفرقه افکنی، تنشزدایی را بر تنشزایی و منافع ملی را بر منافع گروهی و شخصی همواره مقدم میدانست.
وی بیان کرد: برادرم مردی از جنس «ادخلوها به سلام آمنین» مردی که آفتاب بهاری در پیشانی داشت و قطبنمایی از جنس وحدت که قلبها را به قبلهگاه اتحاد و چشمها را به سجاده آرامش و دستها را به دریای وحدت گره میزد.
محمد هاشمی گفت: نزهتگه یادش قرین دعای خیر و صلوات و آرامگه پاکش معطر از نفحات قدسی الرحمان و سود جانکاهش به درگاه خداوند عرض میکنیم. باشد نسیم یادش زمهریر زمستانیمان را به بهار امید پیوند زند.
برادر هاشمی رفسنجانی یادآور شد: خداوندا در این حوادث خونین دی ماه قلب ما را به آرامش نورانی گردان تا در فراق سردار دلها، سلیمانیها شویم و همچون مردم کرمان عاشقان خدمت شویم نه شیفتگان قدرت و در اوج آسمانها به شهپر پرواز از حضیض خاک به سریر بندگی و شهادت و لبخند تو دست یابیم.
دوباره نماهنگی از آیت الله هاشمی و سردار سلیمانی پخش شد و بعد از آن سرکار خانم فاطمه هاشمی با بغض در جایگاه حاضر شد و گفت:
روج حاج قاسم سلیمانی که بیش از هر فرمانده نظامی به تو ارادت و علاقه داشت و تو بیشتر از هر سرباز وطنی، به صداقت و جوانمردیش ایمان داشتی، ضربه ای سخت بر بغض فروخته ما بود اما جانسوزتر از آن، پرپر شدن ۱۷۶ تن از انسانهای بیگناه براثر قصور وتقصیر مسئولان امر و پنهانکاری حقیقت از مردم بود. اگر حاج قاسم، به شهادت رسید، عمری در حسرت این پایان بود و شهادت هنر مردان خداست اما داغدیدگان فاجعه کرمان و پرواز ناتمام، آرزوی سالها زندگی داشتند.
دختر آیت الله هاشمی رفسنجانی ادامه داد: اکنون مردم در حسرت تدبیر و صداقت و شفافیتی هستند که در بدترین شرایط جنگ، صلح را برای آنها به ارمغان آورد، در آرزوی تنش زدایی و اقتدار نرم کشورند و کاش خودت بودی و ما فقط حسرت آرزوهایمان را نمی خوردیم. پدرم! امسال سالگرد رحلتت مصادف با ایام فاطمیه است، ایامی که همیشه سیلاب اشک را از دیدگانت روان می ساخت.
در ادامه مراسم پیام ویدئویی سومین سال ارتحال آیت الله پخش شد.
در گرامیداشت مقام قرآنی و فقهی زنده یاد آیتالله هاشمی رفسنجانی دو نکته را نباید فراموش کرد: اول این که از میراثهای علمی این سیاستمدار نامآور این است که قرآن کتاب جهانی است و از آغاز ورود آن جهانی بودن را اعلام کرد و با جهان کار دارد و حوزه اسلامی یا ایمانی اعم از مسلمین و کلیمیها و مانند آن، گوشهای از برنامههای جهانی قرآن کریم است.
ایشان افزودند: مرحوم هاشمی سالیان متمادی فقه را در مشهد و محضر اساتید نامآوری مثل امام(ره) فرا گرفت. قرآن را تا آنجا که مقدور بود از مکتب علامه طباطبایی آموخت و سایر مسایل دینی را از محضر آیت الله العظمی بروجردی و بزرگان دیگر فرا گرفت؛ از نظر فقهی صاحبنظر شد و علاقه او نسبت به فقه این بود که حکومت دینی تشکیل شود؛ قانون آن دینی، افراد هم قانونمدار و محصول آن هم فتواهای دینی و گرایشهای روایی باشد. فقیه نامآوری هم در رأس این سیاست و حکومت قرار بگیرد تا از راهنمایی آن فقیه جامع، جامعه اسلامی طرفی ببندد.
آیتالله العظمی جوادی آملی در پیام خودشان اضافه کردند: بنابراین آنچه در زندان مرقوم فرمودند از مطالب عمیق قرآنی، کاملاً نافع و امیدبخش است. آنچه که در بحثهای فقهی مرقوم فرمودند خواه به صورت تقریر درس یا به صورت جزوهنویسی آزاد، آن هم برکات این حوزه است که حکومت را دینی میکند، مسئولین را متدین میکند، هدف والای شریعت را تشریح و محصول حکومت را هم حفظ میکند که بتواند به پیشگاه ولیّعصر(ارواحنا فداه) تقدیم شود.
ایشان خاطرنشان کردند: نکته دیگر در جامعیت مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی از نظر فقهی و قرآنی که محصول تلاشهای خستگیناپذیر و خالصانه و محققانه این دانشمند نامآور سیاسی است این است که در سوره مبارکه «آل عمران» قرآن کریم همان طوری که نظام ارباب و رعیتی مادی و اقتصادی را کلاً محکوم میداند، نظام ارباب و رعیتی فقهی و فرهنگی را هم محکوم میداند.
این مرجع تقلید در ادامه می افزایند : لذا مرحوم هاشمی رفسنجانی، شورای فقهی را پیشنهاد میداد که مبادا تک رأی بودن، یک نظر خاص داشتن بر جامعه حاکم باشد و مردم ناچار باشند از یک رأی پیروی کنند؛ البته شورای فقهی به نظر واحد میرسد و از آن نظر واحد جامعه پیروی میکند.
ایشان اضافه کردند: غرض آن است که عمری را در خدمت فقه گذراند، فقیه شد، عمری را در مشهد و محضر قرآن گذراند، چه در زندان چه در خارج زندان مفسر شد و نتیجه آن فقه و تفسیر این شد که اگر تحلیلاتی در نماز جمعه و غیر نماز جمعه داشت واقعاً محققانه بود و اگر فرصتی بیشتر میداشت هم بر فقاهت خود و هم بر مفسر بودن خود میافزود.
آیتالله العظمی جوادی آملی یادآور شدند: امیدواریم ذات أقدس الهی روح او را با روح شهدا و صلحا و صدیقین محشور کند و بازماندگان معظم و مکرمشان را صبر جزیل و أجر جمیل مرحمت کند و آثاری که وی در حمایت از رهبری داشتند آن آثار را همگان حفظ کنند و در محضر و در خدمت رهبری هیچ کوتاهی نکنند که نظام، یک نظام الهی است و با حفظ وحدت رهبری و حمایت از رهبر و حمایت از دولت و ملت و حمایت از اقتصاد سالم، امنیت سالم، امانت سالم و آسایش سالم کشور به مقصد والایش میرسد.
حجت الاسلام رستگاری نیز پشت تریبون رفت و از عشق آیت الله هاشمی به اهل بیت (ع) و برنامه های هرساله ایام فاطمیه در دفتر آیت الله گفت.
سخنران اصلی مراسم دکتر اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور بود که با اشاره به شرایط دشوار کنونی و حوادث غمباری که همه ایرانیان را ناراحت کرده است، تصریح کرد:
دی ماه امسال برای همه ایرانیان تا به امروز در غم، در دلهره، در نگرانی، در شنیدن خبرهای غیرمنتظره و در هراس از آینده گذشته است. از جمله ۱۳ دیماه و خبر شهادت فرماندهی نام آور و فروتن حاج قاسم سلیمانی که به حق «سردار ملی» و «سرباز ایران و اسلام» لقب گرفت تا خبر تلخ جانباختن بیش از ۶۰ نفر از هموطنان در مراسم تشییع باشکوه او در کرمان در روز سه شنبه ۱۷ دیماه و خبر شوکآور سقوط هواپیمای اوکراینی و داغ مرگ هممیهنان ایرانی و مسافران خارجی در روز چهارشنبه ۱۸ دیماه و حادثه مرگ مسافران اتوبوس سوادکوه در روز پنجشنبه ۱۹ دیماه.
اسحاق جهانگیری در عین حال از صحنههای باشکوه وداع مردم فهیم و قدردان ایران با فرزند قهرمان خویش در همه شهرها به ویژه اهواز، مشهد، تهران و کرمان به عنوان حماسه بزرگ تشییع دوران یاد کرد و اظهار داشت: این حماسه دوست و دشمن را شگفت زده کرد. همین طور در شرایطی که آمریکای جنایتکار اعلام کرده بود در صورت عکس العمل ایران ۵۲ نقطه دیگر را مورد تهاجم قرار خواهد داد برآوردن خواست ملت و انتظار رهبر معظم انقلاب در تحقق «انتقام سخت» با حمله موشکی به پایگاه آمریکایی «عین الاسد» جزو لحظات شیرین و ماندگار بودهاند.
معاون اول رئیس جمهوری، شوک جانباختن جمعی از نخبگان علمی کشور و افتخارآفرینان میدان دانش در اثر خطای محاسباتی را افسوسآور خواند و با اشاره به این که غلبه شرایط جنگی بر مدیریت امور و پنهان گذاشتن حادثه برای چند روز، این فرصت عظیم ملی را در معرض تهدید قرار داد، گفت: ََآیتالله هاشمی مبارزی توسعهگرا و آیندهنگر بود که در همه عرصههایی که برای خدمت مجال پیدا کرد خوش درخشید و در عبور از بحرانها و مدیریت آنها میراثی گرانقدر بجا گذاشت. او علیرغم همه جفاها و بیمهریهایی که شنید و دید به خاطر علاقه مندی به ایران، فهم روزآمد از اسلام، پایبندی به انقلاب و حفاظت از نظام جمهوری اسلامی و احساس مسئولیت نسبت به مردم، انعطاف در برابر تنگناها و مشکلات را برای پیشبرد مصالح ملی و تأمین منافع کشور ضروری میدانست و تا آخرین لحظات عمر پربارش این راه را ادامه داد. جهانگیری تاکید کرد: آیتالله هاشمی میخواست عقبماندگی تاریخی ایران را با فرهنگ کار و تلاش و تولید به جامعهای اسلامی، مستقل، مؤمن و متعادل ارتقاء دهد. او سالها در خطبههای نماز جمعه پشتوانههای قرآنی و روایی این رویکرد را برای مردم تشریح میکرد.
معاون اول رئیس جمهوری راز موفقیت آیتالله هاشمی را شناخت کافی در همه حوزه ها، اتخاذ تصمیمات عاقلانه و خیرخواهانه دانست و با تاکید بر این که این موضوع نیاز امروز همه مسئولان برای تصمیم گیری مناسب و صحیح است، گفت: حقیقتاً فهم این مساله به آسانی گفتنش نیست که آیتالله هاشمی این همه جفا دید اما جز وفا چیزی از خود به یادگار نگذاشت و این درس بسیار بزرگی است که همه ما و همه کسانی که خود را دلسوز انقلاب و نظام و ایران میدانند باید بیاموزند که در برابر کملطفیها و حتی جفاها به سادگی صحنه را خالی نکنند.
وی ادامه داد: امروز که کشور بیش از هر زمانی، درگیر مشکلاتی شده و شرایط زندگی و معیشت و رفاه مردم آسیب دیده است، اگر آیتالله هاشمی زنده و در میان ما بود و کشور با این مشکلات مواجه بود، فقط زبان به نقد و گلایه نمیگشود و صرفاً دیگران را شماتت نمیکرد، بلکه با عقل و دوراندیشی و تدبیری که داشت برای نجات مردم، حفظ نظام و کشور به چارهجویی مدبرانه و مسئولانه میپرداخت.
وی با بیان این که اکنون کشور در شرایط بسیار حساس و خطیری قرار گرفته است و شاید در طول ۴۰ سال گذشته هیچوقت اینچنین با چالشهای مهم و پیچیده همزمان مواجه نبوده است، اظهار داشت: اکنون هم با صورتهای جدیدی از تروریسم دولتی مواجه هستیم، تروریسمی که مستقیماً توسط دولت آمریکا انجام میشود، هم با تحریم های بسیار شدیدی که نه تنها در تاریخ انقلاب بلکه در تاریخ روابط بینالملل هم کمتر سابقه داشته است.
معاون اول رئیس جمهوری با بیان این که برای اولین بار با این موضوع روبرو شده ایم که دولت آمریکا و رئیس جمهوری این کشور مسئولیت ترور یکی از بزرگترین سرداران و فرماندهان نظامی ایران را که در یک کشور میهمان بوده بر عهده گرفته است که اتفاقی ساده نیست و به دنبال خود پیامدهایی خواهد داشت.
جهانگیری با بیان این که منطقه ما در این مقطع از تاریخ گرفتاری های عجیبی دارد، خاطر نشان کرد: جنگ هایی که در عراق، سوریه، یمن، افغانستان و لیبی رخ داده است منطقه را بسیار متشنج کرده است که اگر دقت نشود و درایت به خرج داده نشود هر آن این شعله ها می تواند به سمت ایران سرازیرشود.
وی با اشاره به این که امروز در شرایطی هستیم که سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی ملت تنزل پیدا کرده است، گفت: بپذیریم که شوک ناشی از سقوط هواپیما و مرگ جانگداز مجموعه مسافران فرهیخته آن همه جامعه را در همه سطوح تکان داده است و امنیت روانی ـ ذهنی و اجتماعی مردم را دچار مخاطره کرده است. به جامعه حق و اجازه داغ دیدگی و انتقاد بدهیم و بزرگی مصیبت را با همدردی و هم رأیی و همکاری ملی کم کنیم.
معاون اول رئیس جمهوری ادامه داد: درسی که از بینش و روش و منش هاشمی رفسنجانی و اخلاق و سلوک سردار سلیمانی در مواجهه با شرایط پیش رو آموختهام و همه صاحبنظران و دردمندان کشور میتوانند بر آن بیفزایند این است که باید با خطاهای پیش آمده به جدّ مقابله کرد، اما مهمتر از خطاکاران که باید همچنان که رئیس جمهوری و رئیس قوه قضاییه اعلام کردهاند با صراحت و صداقت و سنجیدگی در محاکم قضایی پی گرفته شود، توجه و اصلاح به روندهایی است که منجر به خطا شده است.
وی با اشاره به واکنش رهبر معظم انقلاب به حادثه سقوط هواپیما، افزود: نباید حتی در میان عمیقترین انتقادات از موضع انصاف خارج شد و به تضعیف نهادهایی که موجبات ثبات و امنیت کشور به ویژه در شرایط مخاطرهآمیز است، رضایت داد. رهبری این نظام مایه استقرار، قوام و اقتدار کشور در این شرایط است و نباید تضعیف شود.
جهانگیری با تاکید بر ضرورت حراست و صیانت از جایگاه رهبری خاطر نشان کرد: آیت الله هاشمی رفسنجانی همواره در جلسات و ملاقات های خود در خلوت و آشکار به دوستان خود تاکید می کرد که باید از جایگاه رهبری حفاظت و حراست کنیم.
وی افزود: در حادثه هواپیمای مسافربری اوکراینی رهبر معظم انقلاب به محض دریافت گزارش حادثه چند دستور صادر کردند که ادامه پیگیری ها بر مبنای این دستورها دنبال شد.
معاون اول رئیس جمهوری افزود: نخستین دستور ایشان این بود که باید با مردم صادق باشیم و همه مسائل را صادقانه بیان کنیم. دستور دیگر این بود که دستگاه قضایی کشور باید این حادثه را بررسی و کسانی که در این زمینه قصور و کوتاهی داشتند مورد رسیدگی قرار گیرد و دستور سوم هم این بود که تمامی این امور باید از طریق شورای عالی امنیت ملی کشور دنبال و پیگیری شود.
جهانگیری گفت: باید پاسخگویی سریع به ابهامات داشته باشیم و برای جبران خطاهای مدیریتی مسئولیت پذیر باشیم و قبول کنیم که در این شرایط پیچیده با مسئولیت پذیری و گفتگوی صادقانه با مردم بخش زیادی از مشکلات کشور قابل حل است.
وی ادامه داد: حوادث اخیر این موضوع را به مسئولین فهماند که افکار عمومی داخل و خارج از کشور چیزی نیست که بتوانیم در مقابل آن بایستیم، وقتی خطایی رخ می دهد باید شجاعت پذیرش مسئولیت را داشته باشیم. من سردار حاجی زاده فرمانده هوا فضای سپاه را تحسین می کنم که مسئولیت حادثه را پذیرفت و گفت گردنم از مو باریکتر است.
وی انتخابات پیش رو را بسیار مهم و سرنوشت ساز توصیف کرد و گفت: این انتخابات می تواند بخش زیادی از اعتماد از دست رفته جامعه را بازگرداند. باید با سعه صدر به دنبال راهکارهایی باشیم که این انتخابات هر چه پر شورتر برگزار شود.
جهانگیری با اشاره به اخباری که در باره رد صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی منتشر شده است، افزود: خبرها درباره رد صلاحیت ها و همچنین گزارشی که در دولت در این زمینه ارائه شد بیانگر آن است که رقابت جدی در اکثر حوزه های انتخابیه وجود ندارد.
معاون اول رئیس جمهوری ادامه داد: شورای نگهبان فرصت خوبی در اختیار دارد. باید با شورای نگهبان گفتگو کرد و از امکان مقام معظم رهبری استفاده شود تا هیچ جریان سیاسی به خصوص جریاناتی که می خواهند در چارچوب نظام فعالیت کنند احساس نکنند که کاندیدای مورد نظرش در صحنه انتخابات حضور ندارد.
وی اضافه کرد: از دوستان عزیز اصلاح طلب خواهش می کنم با حوصله، صبر و بردباری پیگیری کنند و من هم آنچه در توان داشته باشم برای این موضوع مهم به صحنه خواهم آورد تا جمع زیادی از دوستان به صحنه انتخابات برگردند و انتخابات گرمی برگزار شود.
معاون اول رئیس جمهوری با تاکید بر این که باید به آینده ایران به صورت جدی بیندیشیم و آینده کشور را فدای مسائل مقطعی نکنیم، اظهار داشت: در آخرین جلسه ای که با سردار سلیمانی داشتم و یک مقام عالیرتبه امنیتی کشور هم در آن جلسه حضور داشت، موضوع حل یک مساله سیاسی مهم کشور مطرح بود.
جهانگیری افزود: در آن جلسه به راهکارها و تفاهمهایی رسیدیم و قرار شد که این راهکارها را دنبال کنیم که متاسفانه این اتفاق ناگوار رخ داد و شهید سلیمانی از بین ما رفت.