سخنرانی آیت الله هاشمی رفسنجانی در دیدار اعضای مجمع تشکلهای اقتصادی استان اصفهان

بسم‌الله الرحمن الرحیم
الحمدلله و السّلام علی رسول الله و آله
خیلی خوش آمدید. از اظهار محبت شما تشکر می‌کنم. دو کار از کارهای مهم من همین است که شما می‌گویید. سالهاست که مدیریت کشور تضعیف می‌شود. همان موقعی که بحث فساد و غارت مطرح شد، همه دستگاههای نظارتی اولویت خود قرار دادند که از مدیران تحقیق کنند و آنها را مورد سؤال قرار بدهند. معمولاً در هر سازمانی آدمهایی هستند که ناراضی هستند و گزارش می‌کنند که این موجب تشکیل پرونده می‌شود و در آخر همه تبرئه می‌شوند. ولی اینکه مدیر شرکت یا جای دیگری را به دادگاه می‌برند و دشمنانش شایعه‌سازی می‌کنند، چنین مدیری متأسفانه نمی‌تواند خوب کار کند و این روش متأسفانه همچنان ادامه دارد.دلم می‌خواهد اگر بتوانم به نوعی این روند را جبران کنم.
مسأله بعدی که شما مطرح کردید در خصوص تعامل با دنیاست، بی‌جهت داریم هزینه‌هایی را می‌پردازیم و یا عدم نفعهایی را داریم که به مفت آنها را از دست می‌دهیم. الان در همین دو مسأله ما دو ضرر عمده می‌کنیم و مسائل بسیار دیگری هم هست. در مورد مدیران الان هرکس که دیکته ننویسد، معاف است، و کسی نمی‌رود به او بگوید چرا این‌کار نشد؟ خیلی‌ها کاری نمی‌کنند و کسی هم بازخواست نمی‌کند و تخلّفی هم صورت نمی‌گیرد که الان بیشتر به این سمت حرکت می‌کنند. آنهایی که می‌نویسند، بالاخره اشتباهی دارند که روی آن کار می‌کنند. الان همه مدیران کار را از سر خودشان خارج می‌کنند تا به رئیس‌جمهور می‌رسد و دستورات آقای خاتمی هم معمولاً چند پهلو است. به گونه‌ای می‌نویسند که مدیر پایینی خیلی نمی‌تواند تصمیم بگیرد. این مشکل الان هست و اگر من روزی مسئول شوم، در این خصوص تلاش خواهم کرد.
در مورد خارج هم دو سه عنصر هست که ما را با مشکل روبرو می‌کند و منافع زیادی را از دست می‌دهیم. یکی حرف‌هایی است که آدمهای غیرمسئول در کشور می‌گویند که از هرکس باشد، به حساب نظام گذاشته می‌شود و کار را دشوار می‌کند. خودمان هم در بعضی‌ مسائل مشکلات داریم که باعث می‌شود اگر اذیت نکنند، حداقل همکاری نمی‌کنند. حتماً احتیاج به تعامل مثبت با دنیا داریم. لازم نیست از اصول و اهداف اصلی انقلاب صرف‌نظر کنیم. فقط باید ادبیات درستی بکار ببریم و به آنجایی که می‌خواهیم، برسیم.
حالا گرفتار مسائل هسته‌ای هستیم و عوارض آن را می‌بینیم. مسائلی هستند که در اثر سبک تعامل ما پیش آمدند، والّا در مسأله هسته‌ای، بیشتر از کشورهای دیگر مشغول نیستیم. کره جنوبی شبیه ما بود که مسأله‌اش را حل کرد. مصر مثل ماست که مسأله خودشان را حل کردند. به ما به خاطر مسائل دیگری گیر می‌دهند. احتمالاً یکی از کارهای مهم همین باشد که سعی کنیم مقداری فضا را تلطیف کنیم.
نکته دیگر اینکه آنها در مورد تجارت جهانی جلو آمدند، ولی ما هنوز در داخل مسأله داریم و صنایع ما باید برای چنین وضعی آماده شوند. ممکن است برای رسیدن به جایگاه خودمان راه طولانی در پیش داشته باشیم.
به هرحال در اثر بحثها و گفتگوها از این سدّ عبور کردیم. دست خودمان است، می‌توانیم به جلو برویم و یا اینکه معطل بمانیم تا زمانی که آمادگی پیدا کنیم. چیزهای خوبی است که می‌توانیم از آنها امتیاز بگیریم. همین دوستی‌هایی که در عراق، افغانستان و لبنان داریم، دنیا روی آن حساب باز می‌کند و موجب تعامل می‌شود و می‌توانیم امتیازاتی بگیریم. الان کارهای بدون امتیاز می‌کنیم. در افغانستان خیلی می‌توانستیم برای آمریکا دردسر درست کنیم. اگر آمریکا می‌خواست با طالبان در زمین بجنگد، از طالبان شکست می‌خورد. ولی نیروهایی که طرفدار ما بودند، تاجیکها و شیعه‌ها، جنگ زمینی آمریکا را اداره کردند و آمریکا هم آنها را حمایت و پشتیبانی هوایی کرد.  معلوم بود که ما این کار را انجام می‌دادیم. اگر ما می‌گفتیم این کار را نکنند، نمی‌کردند. در عراق هم آمریکا حسابی در بخش سنّی‌نشین گرفتار شده بود. اگر شیعه‌ها هم مثل سنّی‌ها رفتار می‌کردند، آمریکا کاملاً به گل می‌نشست و هیچ کاری نمی‌توانست بکند.
ولی بخاطر اینکه نظر ما این بود که شیعه‌ها با برخورد مناسب جلو بروند تا به حق خودشان برسند، مزاحم نشدند که بُرد کردند. چون الان مجلس و دولت خودشان را تأسیس کردند. مشکلات کمتری در منطقه شیعه‌نشین به نسبت منطقه سنّی‌نشین است. در مثلث سنّی‌نشین غرب عراق همیشه جنگ و دعواست. اگر کاری هست، در جنوب و مرکز عراق است، لذا هم شیعه بُرد و هم آمریکا در منطقه احساس امنیت کرد. آنها می‌فهمند اگر ما می‌خواستیم مزاحمت ایجاد کنیم، می‌توانستیم. بنظرم بهره لازم را نبردیم. البته به خاطر عراقی‌ها و عراق این کار را کردیم، ولی سود نبردیم و می‌توانستیم استفاده بیشتری کنیم.
مسائل دیگری که الان در اولویت ماست، فعال کردن بخش خصوصی است. با مقدماتی که در مجمع فراهم و اصل 44 را اصلاح کردیم، تحقیقاً نظرم این است که بخش دولتی را کوچک و بخش خصوصی را بزرگ کنیم. کارهای بزرگی را به بخش خصوصی بدهیم. ایرانی‌هایی که در خارج از کشور هستند، دلشان می‌خواهد در ایران کاری انجام بدهند و سرمایه‌گذاری کنند. لذا برنامه‌ریزی کنید و کارهای بزرگتری را بگیرید. الان اشکال قانونی ندارد. البته هیاهوی شعاری بلند می‌شود. ولی من به این چیزها خیلی اعتنا نمی‌کنم. اگر موفق شویم این حرکت را سامان بدهیم و سرمایه‌های جدید بیاید و پشتیبانی بانکها را بدست بیاوریم، هم می‌توانیم رونق بدهیم، هم می‌توانیم ایجاد شغل و کار کنیم و هم می‌توانیم تولیدات را سامان بدهیم و در کارهایی که عقب افتادیم، بیشتر حرکت کنیم. البته الان باید منتظر بمانیم.
فکر می‌کنم اگر کسی غیر از من هم بیاید، با این کارهایی که در مجمع کردیم، انشاءالله به همین طرف می‌رویم و موضع بهتری پیش می‌آید. اگر با هم باشیم، از تضعیف مدیران و کارآفرینان بخش خصوصی جلوگیری و راه و امنیت برای سرمایه‌گذاری باز و تأمین می‌شود و ارزش خاصی به تولید و خلق ثروت می‌دهیم. این را در مجمع اصل قرار دادیم که باید ارزش – و نه ضد ارزش-  باشد. باید تعامل خارجی را هم بهتر کنیم. در بسیاری از بخشها وضع بهتر خواهد شد. بحث یارانه‌ها الان به شدت موجب زیان است. هر اتومبیلی که ساخته می‌شود، مثل یک خانواده است که به عیال دولت اضافه می‌شود. چون اگر هر اتومبیل ده لیتر بنزین مصرف کند، موجب هزینه گزاف دولت می‌شود و چیزی هم نصیب دولت نمی‌شود. خوشحالیم اتومبیل می‌سازیم، ولی از طرفی بسرعت هزینه ما بالا می‌رود. بهترین صنعت موفق ما همین خودرو است که نتیجه آن این است که می‌بینید.
دکتر رنجبران: بنده به عنوان رئیس اتاق بازرگانی استان اصفهان از جنابعالی صمیمانه تشکر می‌کنم. بعد از اعلام آمادگی حضرت‌عالی برای حضور در انتخابات، شور و شعف دیگری در بخش صنعت پیدا شد. انگیزه‌ها در بخش صنعت کم است. چون تلّقی مشترک در این بخش وجود ندارد، ولی دیدگاه جنابعالی در همه دوران برای فعالان اقتصادی قابل قبول بوده است و می‌توانستند در پناه دیدگاههای شما فعالیت و حرکت کنند. خواسته ما این است که بخشهای خصوصی هم در تصمیم‌گیریهای اقتصادی دخالت داده شوند. متأسفانه عمده تصمیم‌گیری‌ها در این بخش به وسیله دولتمردان انجام می‌شود. به هرجهت اتاق بازرگانی به عنوان نقطه تعامل بخشهای خصوصی و دولتی می‌تواند در تصمیم‌گیری‌ها بسیار مؤثر باشد و به دولت کمک کند.
جامعه صنعت به ابتکار انجمن مدیران صنایع و خانه صنعت در هشت سال پیش خدمت حضرت‌عالی قدردانی بزرگداشت سازندگی را داشتند و همان موقع تشکیل کنفدراسیون صنعت کشور پیشنهاد شد که بیش از 700 تشکّل عضو آن هستند و ما هم با این مجموعه همکاری داریم و هماهنگی شد که در بحث انتخابات در خدمت حضرت‌عالی باشیم و همه واحدها در خدمت شما خواهند بود.
● از محبتی که کردید، تشکر می‌کنم.