سایه دومین «فقدان» بزرگ انقلاب بر خیابان «جماران»
روحانی در حسینیه جماران و در جمع خبرنگاران: مشکلات، هرگز آیت الله هاشمی را از مسیرش جدا نکرد
نیم نگاه
رئیس جمهوری با تسلیت مصیبت بزرگ ارتحال حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی به ملت عزیز ایران و بویژه رهبر معظم انقلاب که همسنگر و یار دیرین بودند، تاکید کرد: حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی شخصیتی بی بدیل در دوران نهضت و انقلاب اسلامی بودند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، حجت الاسلام والمسلمین روحانی دیروز در حاشیه مراسم وداع با پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی که در حسینیه جماران انجام شد، در گفت وگویی کوتاه با خبرنگاران، با بیان اینکه در طول دوران نهضت اسلامی تا پیروزی انقلاب اسلامی، امور اساسی و بسیار سخت بر دوش این شخصیت بزرگ و مبارز بود، گفت: حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی در آن دوران مبارزه رابط بین ایران و نجف و نیز ایران و پاریس بودند و در زمان بازگشت بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، همواره از یاران بسیار نزدیک امام خمینی(ره) به شمار می آمدند.
رئیس جمهوری با اشاره به اینکه «در روزهایی، بار همه انقلاب اسلامی بر دوش آیت الله هاشمی رفسنجانی بود» ادامه داد: بعد از حادثه هفتم تیر، امام(ره) تنها ماند و این آیت الله هاشمی رفسنجانی بود که در کنار امام خمینی(ره) بار سنگینی در نظام را بر دوش گرفت. به گفته وی در زمان حضور ایشان، همه مردم و امام(ره) اطمینان خاطر داشتند. رئیس جمهوری با اشاره به اینکه «اداره جنگ توسط آیت الله هاشمی رفسنجانی به عنوان فرمانده جنگ به بهترین وجه صورت پذیرفت» گفت: در دوران جنگ تحمیلی هم این شخصیت بزرگ همواره در کنار رهبر معظم انقلاب بود. روحانی سپس به نقش بی نظیر و مثال زدنی آیت الله هاشمی رفسنجانی در انتخاب خلف صالح بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، تنها کمتر از ۲۴ ساعت اشاره کرد و افزود: ایشان در همه مراحل انقلاب و در دوران سازندگی و بازسازی ویرانی های پس از جنگ تحمیلی، رشادت های بی نظیری از خود نشان دادند و هیچ وقت از صحنه کنار نرفت و مشکلات، ایشان را از مسیرش جدا نکرد. رئیس جمهوری تصریح کرد: حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی همواره در کنار امام(ره) و تا آخرین لحظه زندگی و عمر پربرکت خود نیز یار رهبر معظم انقلاب بود. روحانی با بیان اینکه «ایشان راه درست را با شهامت، شجاعت و فکر روشن به جوانان و همه آحاد کشور، نشان داد» افزود: ایشان آرزوهای بسیار بلندی برای سربلندی و عظمت ملت بزرگ ایران و انقلاب اسلامی داشت و این راه ادامه دارد و همه باید در صحنه باشند تا انقلاب اسلامی و نظام را به نقطه مطلوب نظر و خواست مردم و رهبر معظم انقلاب برسانیم. روحانی در پایان و در توصیف شخصیت آیت الله هاشمی رفسنجانی تاکید کرد: ایشان یک اندیشمند بزرگ و سیاستمدار باهوش و مردمی بود که در برابر بزرگترین مشکلات براحتی ایستادگی، مقاومت و صبوری کرد و هیچگاه از انقلاب اسلامی جدا نشد و آثار وجودی ایشان در همه جای کشور و صحنه ها به چشم می خورد.
حضور روحانی در بیت آیت الله هاشمی
رئیس جمهوری همچنین صبح دیروز با حضور در بیت حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی، رحلت ایشان را به همسر مکرمه و صبور و همچنین فرزندان و برادران آن مجاهد نستوه صمیمانه تسلیت گفت.
حجت الاسلام والمسلمین روحانی در این دیدار که پیش از حضور در مراسم وداع با پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی در حسینیه جماران انجام شد، از درگاه خداوند متعال برای آن بزرگمرد تاریخ انقلاب و ایران علو درجات و همجواری با ائمه اطهار(ع) و مرادش امام خمینی(ره)، همرزمان و شهدای انقلاب اسلامی؛ و برای همه بازماندگان صبر و اجر مسالت کرد.
این فقط جماران نبود که از ۱۴ خرداد سال ۶۸ تا دیروز چنین «حزنی» را تجربه می کرد. کل ایران از شامگاه ۱۹ دی در بهت دومین «فقدان» مهم تاریخ پس از انقلاب فرو رفته است. رفت و آمدهای دیروز خیابان جماران و دیوارهای سیاهپوش محله مشهور و قدیمی پایتخت معنایش جا انداختن یک باور جدید در فضای سیاسی بود؛ ایران بدون هاشمی رفسنجانی. این واقعیتی محتوم است که صف شلوغ رفت و آمدهای دیروز شخصیت ها به جماران حکایت از پذیرش آن داشت. شخصیت هایی که اکثرا آنجا به یک چیز می اندیشیدند؛ فقدان هاشمی رفسنجانی چگونه جبران خواهد شد؟ این محور سخنی بود که خیلی از سیاسیون حاضر در مراسم دیروز جماران بارها آن را به زبان آوردند.
دیروز آرایش گرایش شخصیت های حاضر در مراسم وداع با «آیت الله هاشمی رفسنجانی» آیینه ای از گرایش های فکری سال های آخر عمر او بود. وزن سنگین تر اعتدالیون و اصلاح طلبان در مقایسه با اصولگرایانی که روزگاری حلقه اصلی اطراف آیت الله بودند حکایت یک دهه اخیر عمر او را بی هیچ بیش و کمی روایت می کرد. دیروز در جماران یک سو غیبت خیلی از حلقه های سیاسی و سرشناسان جریان اصولگرا به چشم می آمد و در سوی دیگر حضور محزون شخصیت هایی که حتی زمانی منتقدان جدی هاشمی رفسنجانی بودند.
خبر چندانی از چهره های منتسب به گروه هایی مانند موتلفه اسلامی که روزگاری از اعضای کابینه هاشمی بودند یا جامعه روحانیت مبارز که سالیانی قبل او را در زمره نیروهای اصلی اش می دید، نبود. اما منتقدان دو دهه قبل او نظیر عمادالدین باقی و دیگرانی از این دست حضور داشتند. در ردیف اول عزاداران مراسم دیروز هم صف اصلاح طلبان به مراتب شلوغ تر بود. از کابینه دولت اصلاحات هم رئیس آن به مراسم آمد و هم خیلی از وزرا و مقامات دیگرش. همچون شب قبل از آن که ساعاتی پس از فوت آیت الله هاشمی رفسنجانی خود را به حسینیه جماران رسانده بودند. از دولت احمدی نژاد اما دیروز تنها دو نفر آمدند؛ پرویز فتاح که در قامت رئیس کمیته امداد آنجا حاضر شد و محمدرضا میرتاج الدینی معاون پارلمانی دولت دهم. مهم ترین میهمانان دیروز جماران اما حسن روحانی بود و اعضای دولتش. گروهی که خیلی از آنها شاگردان مکتب سیاست ورزی هاشمی بودند. سه سال و نیم پیش، آغاز حضور آنها در پاستور پیروزی سیاسی هاشمی رفسنجانی در سپهر سیاسی ایران هم تعبیر شده بود.
مراسم دیروز هم نشان می داد که این تعبیر پر بیراه هم نیست؛ دولتی بر پیکر او به فاتحه خوانی می پرداخت که در قدم به قدم حرکتش مهر تایید او را داشت. در میان چهره های نظامی و لشکری هم مهم ترین حاضر مراسم سردار قاسم سلیمانی بود. فرمانده ای که نزدیکی اش با هاشمی رفسنجانی به اوایل انقلاب برمی گردد.
سرلشکر فیروزآبادی، سردارعلی باقری و سردار محمداسماعیل شوشتری هم دیگر مقامات عالی نظامی بودند که راهی مراسم دیروز جماران شدند. در این میان مجلسی ها هم دیروز جلسه علنی خود را یک ساعت زودتر تمام کردند تا بتوانند در جماران حضور پیدا کنند. شامگاه ۱۹ دی، تنها ساعتی پس از درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، مسعود پزشکیان، نایب رئیس اول مجلس از جمله اولین چهره ها و البته معدود نمایندگانی بود که در حسینیه جماران حضور یافت.
دیروز اما نوبت علی لاریجانی و علی مطهری بود که راهی جماران شوند. علاوه بر آنها تعداد زیادی از نمایندگان هم آنجا حضور داشتند اما باز هم گویی سایه گرایش های سیاسی از سر مراسم فاتحه خوانی آیت الله هاشمی هم کنار نرفته بود که حتی یک نفر از نمایندگان مخالف دولت از بهارستان به جماران نیامد. با وجوداین بیش از نیمی از مجلسی ها در مجال دو ساعته بین جلسه علنی صبح و عصر خود را به آنجا رساندند. رفت و آمدهای شخصیت ها و مردم به همین ترتیب تمام ساعت های ۲۰ دی ۱۳۹۵ جماران را رنگ دیگری داد. جماران اما امروز دوباره آرام می گیرد؛ مانند خود هاشمی رفسنجانی که ۱۹ دی ماه آرام گرفت. پیکر او تنها تا دیشب میهمان آنجا بود. محله ای که بیش از ۴۰ سال شاهد حضور یکی از تاثیرگذارترین چهره های سیاسی عصر حاضر بود، دیشب برای آخرین بار حضور او را تجربه کرد.
اهالی محله اما دیروز می گفتند این خیابان پس از این در عین آرامشی که باز می یابد، چیزی کم خواهد داشت؛ درست مانند روزهای پس از خاکسپاری امام(ره). آخرین ساعت های مانده به غروب آفتاب ۲۰ دی، اعلامیه های چاپ شده مراسم تشیع آیت الله هاشمی هم از راه رسیده بودند. وظیفه پخش آنها برعهده اهالی محل و مردم حاضر در جماران بود. همان ها که خیلی هایشان می گفتند حتی هنگام پخش این اعلامیه ها هنوز باور ندارند که ظهر روز سه شنبه، یک آرامگاه جدید برای آیت الله هاشمی در مرقد حضرت امام(ره) افزوده خواهد شد.