فَإِن یَصْبرُوا فَالنَّارُ مَثْوًی لَّهُمْ وَإِن یَسْتَعْتِبُوا فَمَا هُم مِّنَ الْمُعْتَبینَ
پس اگر صبر کنند [بی فایده است چرا که ]آتش جایگاه آنان است و اگر [از خدا] طلب رضایت کنند از آنان راضی نخواهد شد.
1 - دوزخ، جایگاه و محل استقرار دشمنان خدا است.
یوم یحشر أعداء اللّه إلی النار ... فالنار مثویً لهم
کلمه «مثوًی» اسم مکان و به معنای منزل و جایگاه اقامت است.
2 - تحمل صبورانه عذاب و یا پشیمانی و عذرخواهی دشمنان خدا در قیامت، بی تأثیر در رهایی آنان از دوزخ
فإن یصبروا فالنار مثوًی لهم و إن یستعتبوا فما هم من المعتبین
«إستعتاب» (مصدر «یستعتبوا») به معنای درخواست رضایت است که لازمه عذرخواهی می باشد.
3 - عذرخواهی دشمنان خدا و درخواست عفو در قیامت، پس از مشاهده دوزخ، مورد پذیرش نخواهدبود.
حتّی إذا ما جاءوها ... و إن یستعتبوا فما هم من المعتبین
«إعتاب» (مصدر «معتبین») به معنای رضایت دادن است. بنابراین واژه «المعتبین» (اسم مفعول «اعتاب») به کسانی گفته می شود که مورد رضایت قرار گرفته و بخشوده می شوند.
4 - تکیه بر پندار و گمان های ناروا درباره خداوند، درپی دارنده فرجامی شوم در آخرت
ذلکم ظنّکم ... فالنار مثوًی لهم
5 - گروهی از گنه کاران، مورد عفو و بخشش خداوند در قیامت *
فما هم من المعتبین
با توجه به این که «من» در «من المعتبین» برای تبعیض است، به دست می آید که عده ای مورد مغفرت هستند.
آمرزش:
مشمولان آمرزش 5
جهنم:
آثار رؤیت آتش جهنم 3; عوامل نجات از جهنم 2
جهنمیان: 1
خدا:
آمرزشهای خدا 5; بی تأثیری پشیمانی دشمنان خدا 2; بی تأثیری عذرخواهی دشمنان خدا 2، 3; دشمنان خدا در جهنم 1
عذاب:
صبر بر عذاب 2
عقیده:
آثار ظن در عقیده 4; عقیده باطل 4
فرجام:
عوامل فرجام شوم 4
گناهکاران:
آمرزش اخروی گناهکاران 5