وَیَسْتَعْجِلُونَکَ بالْعَذَاب وَلَوْلَا أَجَلٌ مُّسَمًّی لَجَاءهُمُ الْعَذَابُ وَلَیَأْتِیَنَّهُم بَغْتَةً وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ
و از تو می خواهند که در [آوردن] عذاب شتاب کنی و اگر اجلی معیّن [بر ایشان] مقرّر نبود آن عذاب [درخواستی] به آنان می رسید و قطعاً [آن عذاب] به طور ناگهانی و در حالی که بی خبراند به سراغشان خواهد آمد.
1 - کافرانِ منکرِ آیات الهی، از پیامبر(ص) خواهانِ تعجیل در عذاب خود بودند.
و یستعجلونک بالعذاب
2 - پیامبر(ص)، کافرانِ منکر آیات الهی را، به عذاب، تهدید کرده بود.
و یستعجلونک بالعذاب
«ال» در «العذاب» می تواند عهد باشد و اشاره به عذابی باشد که پیامبر(ص) به آن وعده داده است.
3 - کافران منکر آیات الهی، بر عذاب خواهی خود از پیامبر(ص)، مصرّ بودند و بر آن پافشاری می کردند.
و یستعجلونک بالعذاب
فعل مضارع «یستعجلون» دلالت بر استمرار و پافشاری دارد.
4 - کافرانِ منکرِ آیات الهی، وعده پیامبر(ص) را بر عذاب، در صورت تداوم کفر، باور نداشتند.
و یستعجلونک بالعذاب
شتاب کافران در گرفتار شدن به عذاب، با وجود این که هیچ کسی، حتی کافر، علاقه و تمایل به عذاب ندارد، نشان می دهد که آنان، تعجیل در عذاب را، از ناباوری و یا استهزا می خواسته اند.
5 - عذاب های تعیین شده از سوی خداوند برای کافران، دارای اجل و وقت معینی است.
و لولا أجل مسمّی لجاءهم العذاب
6 - هر کسی، اجل و مدت تعیین شده ای برای زندگی دارد.
و لولا أجل مسمّی لجاءهم العذاب
7 - کفر و انکارِ آیات الهی، موجب نزول عذاب است.
و الذین ... کفروا باللّه ... و یستعجلونک بالعذاب و لولا أجل مسمّی لجاءهم العذاب
8 - کیفر و عذاب خداوند، تابع سنتِ اجلِ تعیین شده او است.
و لولا أجل مسمّی لجاءهم العذاب
9 - عذاب تعیین شده برای کافران، به خاطر اجل معین، تأخیر دارد و لکن تحقق اش قطعی است.
و لولا أجل مسمّی لجاءهم العذاب
10 - عذاب کافران در موعد مقرر، به صورت ناگهانی، آنان را فراخواهد گرفت.
و لیأتینّهم بغتة
11 - عذاب کافران چنان غافل گیرانه خواهد بود که آنان، هیچ خبردار نخواهند شد.
و لجاءهم العذاب و لیأتینّهم بغتة و هم لایشعرون
آیات خدا
آثار تکذیب آیات خدا 7; تهدید مکذبان آیات خدا 2; خواسته های مکذبان آیات خدا 1، 3; مکذبان آیات خدا 4
انسان
اجل انسان 6
خدا
سنتهای خدا 8; قانونمندی عذابهای خدا 8
عذاب
تهدید به عذاب 2; درخواست تعجیل در عذاب 1; درخواست عذاب 3; عذاب ناگهانی 10، 11; موجبات عذاب 7; وقت عذاب 8، 9
کافران
تأخیر عذاب کافران 9; حتمیت عذاب کافران 9، 10; خواسته های کافران 1، 3; عذاب کافران 11; وقت عذاب کافران 5، 10
کفر
آثار اصرار بر کفر 4; آثار کفر 7
محمد(ص)
تهدیدهای محمد(ص) 2; درخواست از محمد(ص) 1، 3; وعیدهای محمد(ص) 4