أَفَرَأَیْتُم مَّا تُمْنُونَ
پس به من خبر دهید نطفه ای که [در رحم ]می ریزید،
1 - فرایند پیدایش انسان از منی در رحم، شایان مطالعه و تأمل
أفرءیتم ما تمنون
مراد از «امناء» (مصدر «تمنون») ریختن منی در رحم است; یعنی، آیا به منی ـ که آن را به صورت نطفه در رحم زن می ریزید ـ اندیشیده اید؟
2 - توجه به کیفیت پیدایش انسان از منی در رحم، آسان کننده مسأله پذیرش معاد و توانایی خداوند بر احیای مجدد مردگان
أفرءیتم ما تمنون
روی سخن در آیه شریفه با منکران معاد است و مفاد آن چنین می باشد: اگر شما به کیفیت پیدایش انسان از نطفه ـ که در رحم می ریزید ـ توجه می کردید، در قدرت و توانایی خداوند بر آفرینش مجدد انسان تردید نمی کردید و به انکار معاد نمی پرداختید.
3 - منی و نطفه مرد، عنصر اصلی و مادی پیدایش انسان در رحم
أفرءیتم ما تمنون
4 - تشویق منکران معاد از سوی خداوند، به مطالعه در فرایند پیدایش انسان از منی
أفرءیتم ما تمنون
5 - نقش انسان در پیدایش جنین، تنها رها کردن منی در رحم است; و نه بیشتر از آن.
أفرءیتم ما تمنون
انسان
مراحل خلقت انسان 1، 3، 5; نقش انسان 5
ایمان
زمینه ایمان به قدرت خدا 2; زمینه ایمان به معاد 2
تعقل
تشویق به تعقل 4; تعقل در خلقت انسان 4
تفکر
تفکر در خلقت انسان 1
خدا
تشویقهای خدا 4
ذکر
آثار ذکر خلقت انسان 2
معاد
تشویق مکذبان معاد 4
منی
نقش منی 1، 2، 3، 4