قُلْ أَمَرَ رَبِّی بالْقِسْطِ وَأَقِیمُواْ وُجُوهَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ
بگو: پروردگارم به عدالت امر کرده است، و روی [دل] خود را در هر عبادتی راست [به سوی او] دارید و خدا را در حالی که عبادت را برای او خالص کرده اید بخوانید. همانگونه که اوّل بار شما را آفرید دوباره برمی گردید (زنده می شوید).
1 خداوند به رعایت قسط (عدل و انصاف) فرمان داده، نه به ارتکاب فحشا و زشتی
إن الله لا یأمر بالفحشاء ... قل أمر ربی بالقسط
2 کردارهای زشت و شنیع، خارج از دایره قسط
قل إن الله لا یأمر بالفحشاء ... قل أمر ربی بالقسط
3 فرمان به قسط، فرمانی برخاسته از ربوبیت خداوند
قل أمر ربی بالقسط
4 لزوم روی آوری خالصانه به خدا و انقطاع کامل از غیر او به هنگام حضور در مساجد
و أقیموا وجوهکم عند کل مسجد
5 اهمیت عبادت و نماز در مسجد*
و أقیموا وجوهکم عند کل مسجد
6 انسانها موظف به دعا و نیایش به درگاه خداوند
و ادعوه مخلصین له الدین
7 ضرورت اخلاص در دعا و عبادت
و ادعوه مخلصین له الدین
8 پایبندی خالصانه به دین و پرهیز از شرک و التقاط، از شرایط دعا و نیایش به درگاه خداوند
و ادعوه مخلصین له الدین
9 انقطاع کامل از غیر خدا و پایبندی خالصانه به دین، از مصادیق قسط در عبادت و پرستش
قل أمر ربی بالقسط و أقیموا وجوهکم عند کل مسجد و ادعوه مخلصین له الدین
10 استناد به سنن پیشینیان در تعیین ارزشها، مخالف اخلاص در عبودیت خداوند است.
قالوا وجدنا علیها ءاباءنا... و ادعوه مخلصین له الدین
11 تشریع دین مخصوص خداوند است.
و ادعوه مخلصین له الدین
12 معاد و حیات دوباره، امری حتمی برای تمامی انسانها
کما بدأکم تعودون
13 شباهت و همگونی معاد انسانها با آغاز آفرینش آنان
کما بدأکم تعودون
14 آفرینش نخستین انسان دلیلی بر امکان معاد
کما بدأکم تعودون
15 توجه به معاد، پشتوانه رعایت قسط و اخلاص در دین
أمر ربی بالقسط ... مخلصین له الدین کما بدأکم تعودون
16 دین، دربردارنده ابعاد اجتماعی و عبادی و اعتقادی
أمر ربی بالقسط و اقیموا ... و ادعوه مخلصین له الدین کما بدأکم تعودون
17 عن أبی عبدالله (ع) فی قوله تعالی: « و أقیموا وجوهکم عند کل مسجد» قال: مساجد محدثة فامروا أن یقیموا وجوهکم شطر المسجد الحرام.(1)
از امام صادق (ع) روایت شده است: مراد از آیه «و أقیموا وجوهکم ...»، مساجد نوبنیاد است که مردم مأمورند (هنگام عبادت) در آنها رو به مسجدالحرام بایستند.
اخلاص:
زمینه اخلاص 15; موانع اخلاص 10
ارزشها:
ملاک ارزشها 10
التقاط:
اجتناب از التقاط 8
انسان:
خلقت انسان 14; مسؤولیت انسان 6
انصاف:
اهمیت انصاف 1
تشبیهات:
تشبیه به آغاز خلقت انسان 13
تقلید:
از نیاکان 10
حضور قلب:
اهمیت حضور قلب 4
حیات:
پس از مرگ 12
خدا:
اختصاصات خدا 11; اوامر خدا 1; تنزیه خدا 1; ربوبیت خدا 3
دعا:
اخلاص در دعا 7; اهمیت دعا 6; شرایط دعا 8
دین:
بُعد اجتماعی دین 16; بُعد عبادی دین 16; بُعد عقیدتی دین 16; پایبندی به دین 8، 9; تشریع دین 11; قلمرو تعالیم دین 16
روایت: 17
رسوم:
ارزش رسوم پیشینیان 10
شرک:
اجتناب از شرک 8
عبادت:
اخلاص در عبادت 7; عبادت در مسجد 5; عدالت در عبادت 9
عبودیت:
اخلاص در عبودیت 10
عدالت:
اهمیت عدالت 1، 2، 3; زمینه رعایت عدالت 15; موارد عدالت 9
عمل:
ناپسند 2
فحشا:
نهی از فحشا 1
قانونگذاری:
ملاک قانونگذاری 1
قرآن:
تشبیهات قرآن 13
مسجد:
آداب مسجد 4
مسجدالحرام:
فضیلت مسجدالحرام 17
معاد:
آثار توجه به معاد 15; حتمیت معاد 12; دلایل معاد 13، 14
مناجات:
اهمیت مناجات 6; شرایط مناجات 8
نماز:
قبله در نماز 17; نماز در مسجد 5
پینوشتها:
1. تهذیب شیخ طوسی، ج 2، ص 43، ح 4، ب 5; نورالثقلین، ج 2، ص 18، ح 57.