تحلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از روابط بین ایران و آمریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی -- کتاب انقلاب و پیروزی -- سالهای ۱۳۵۸ -۱۳۵۷

تحلیل آیت الله هاشمی رفسنجانی از روابط بین ایران و آمریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامیتاریخ 17/2/1358      ما بعد از پیروزی انقلاب، بنا داشتیم با تمامی کشورها ـ حتی آمریکا و برخی از کشورها که حامی جدی رژیم شاه بودند ـ روابط حسنه و دوستانه داشته باشیم؛ البته رژیم صهیونیستی ـ که ما اصلا وجود آن را به رسمیت نمی‌شناختیم ـ و دولت آفریقای جنوبی ـ که ماهیت نژادپرستی آن برخلاف آرمانها و اعتقادات ما بود ـ از این قاعده مستثنی بودند.     گذشت زمان نشان داد که دولت آمریکا، ماهیت انقلاب اسلامی و روحیه استقلال‌طلبی و آزادی خواهی ملت ما را به درستی درک نکرده است؛ زیرا بر خلاف انتظار به حمایت علنی از شاه، ادامه داد و عملا با حضور عوامل وابسته خود در مناطق و نقاط آشوب زده کشور، به مقابله با انقلاب پرداخت. ما نشانه‌های توطئه آنها را در درگیریهای قومی کردستان و برخی از مناطق دیگر به خوبی می‌دیدیم و این دخالتها، حتی به محاکم دادگاههای انقلاب نیز رسید، به طوری که وقتی این دادگاهها، احکام انقلابی بر علیه عوامل موثر رژیم شاه صادر می‌کردند، آنها با اظهار تاسف، خواستار جلوگیری از آن شدند؛ حتی در این زمینه نمایندگان مجلس سنای آمریکا ]در تاریخ  17 اردیبهشت  1358[، قطعنامه‌ای مداخله جویانه در مورد ایران صادر کردند.     امام این دخالتها را به شدت محکوم کردند و در سخنانی ]در تاریخ 29 اردیبهشت  1358 [فرمودند: معلوم است که سنای آمریکا باید ما را محکوم کند؛ شکی نیست. ما می‌دانیم که آنها ما را محکوم می‌کنند. دولت آمریکا نیز ما را محکوم می‌کند،... برای اینکه آن داغی که به دل آمریکا به واسطه این نهضت وارد شده، به دل هیچ کس وارد نشده است، هیچ کدام از ممالک به اندازه آمریکا، از ایران استفاده نمی‌کرد،... باید ما محکوم باشیم. توقع اینکه سنای آمریکا موافق با ما باشد، توقع بیجایی است.... دولت آمریکا ما را ]تهدید[ کرده بود که اگر چنانچه این اعدام‌ها ادامه پیدا کند، در روابط ایران با آمریکا، یک قدری خطر می‌افتد؛ ای الهی که ]این رابطه[ به خطر بیفتد. ما روابط با آمریکا را، می‌خواهیم چه بکنیم. روابط ما با آمریکا روابط یک مظلوم با ظالم است. روابط یک غارت شده با یک غارتگر است. ما ]این رابطه را [می‌خواهیم چه کنیم، آنها میل دارند و احتیاج دارند که با ما روابط داشته باشند، ما چه احتیاجی به آمریکا داریم".      به دنبال این سخنان امام، موج عظیمی بر ضد آمریکا به راه افتاد؛ به طوری که دولت موقت که تا این زمان روابط متعادلی با آمریکا داشت، اعلام کرد در روابط خود با آمریکا تجدید نظر می‌کند و اکثر گروههای سیاسی، مردم را به تظاهرات ضد آمریکایی فرا خواندند. حزب جمهوری ]اسلامی[ هم فراخوانی منتشر کرد و همگان را برای اعتراض به سنای آمریکا و اعلام آمادگی برای مقابله با توطئه استعمارگران، به راهپیمایی و گردهمایی دعوت کرد. این راهپیمایی در تهران از مناطق مختلف به سمت میدان شهدا و با حضور دهها هزار نفر برگزار شد. در این مکان، مردم با شعارهای حماسی، هرگونه دخالت آمریکا در امور ایران را محکوم و حمایت خود را از احکام دادگاههای انقلاب اعلام کردند.  منبع: کتاب هاشمی رفسنجانی، کارنامه و خاطرات 58-1357 ، انقلاب و پیروزی، زیر نظر عباس بشیری